มังงะกับการเจริญเติบโตของวัฒนธรรมอ่านในสังคมไทย

[Jenny937]

ในช่วงหลายสิบปีให้หลัง วัฒนธรรมการอ่านของคนไทยมีการเปลี่ยนไปอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในกรุ๊ปเยาวชนและก็วัยรุ่น ซึ่งหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ช่วยปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนกลุ่มนี้ก็คือ มังงะ หรือการ์ตูนประเทศญี่ปุ่น มังงะเปลี่ยนเป็นหนึ่งในตัวกลางที่เชื่อมโยงเด็กไทยเข้าสู่โลกของหนังสือ และในขณะเดียวกันก็ผลักดันให้มีการปรับปรุงทางด้านจินตนาการ ภาษา และการคิดเชิงวิพากษ์
 
 มังงะในประเทศไทยเริ่มเข้ามาอย่างเอาจริงเอาจังในตอนยุค 80 และ 90 ผ่านนิตยสารการ์ตูนรายสัปดาห์และก็สถานที่พิมพ์ที่ซื้อลิขสิทธิ์มาจากญี่ปุ่น มังงะเรื่องดังในยุคนั้น ดังเช่น ดราก้อนบอล เซเลอร์มูน หรือซามูไรร่อนเร่ ได้สร้างปรากฏการณ์ในตลาดหนังสือเด็กรวมทั้งเยาวชนไทยอย่างมากมาย จนกระทั่งปัจจุบัน หลายเรื่องยังคงมีฐานแฟนๆเหนียวแน่น แล้วก็มีการนำกลับมาพิมพ์ใหม่ในรูปแบบฉบับสะสมหรือฉบับดิจิทัล
 
 หนึ่งในเหตุผลที่มังงะสามารถแทรกซึมเข้าสู่สังคมไทยเจริญคือ ความรู้ความเข้าใจในการเล่าที่น่าติดตาม พร้อมด้วยภาพอธิบายที่งามรวมทั้งสื่ออารมณ์ก้าวหน้า มังงะหลายเรื่องไม่ได้เน้นย้ำเพียงแค่ความสนุกสนานเพียงแค่นั้น แม้กระนั้นยังแอบแฝงไปด้วยบทเรียนชีวิต แง่คิดทางสังคม รวมทั้งมุมมองต่อโลกที่มากมาย ยกตัวอย่างเช่น ความเที่ยงธรรม ความกล้าหาญชาญชัย มิตรภาพ ความรัก หรือแม้แต่ใจความสำคัญทางจิตวิทยา
 
 ในแง่ของการพัฒนาความถนัด มังงะช่วยส่งเสริมความสามารถการอ่าน การจดจำ รวมทั้งการตีความหมายรายละเอียดได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะในกรุ๊ปเด็กที่อาจไม่ค่อยสนใจหนังสือเล่มหนาๆมังงะจึงเป็นตัวเลือกที่ช่วยกระตุ้นให้เด็กต้องการเปิดอ่านหนังสือ และก็ทำให้เกิดการพัฒนาความชำนาญการอ่านอย่างสม่ำเสมอ
 
 นอกเหนือจากนั้น มังงะยังช่วยเปิดโลกทัศน์ของผู้อ่านให้กว้างขึ้น ผ่านการนำเสนอวัฒนธรรมญี่ปุ่นในทางมุมต่างๆทั้งเรื่องความข้องเกี่ยวในครอบครัว การเล่าเรียน การทำงาน หรือแม้กระทั้งพิธีการแล้วก็ขนบธรรมเนียมประเพณีต่างๆซึ่งแม้ว่าจะเป็นวัฒนธรรมต่างชาติ แต่ก็มีหลายมุมมองที่คล้ายคลึงหรือละม้ายกับวัฒนธรรมไทย คนอ่านจึงสามารถศึกษาและก็เอามาเปรียบได้อย่างเป็นธรรมชาติ
 
 เมื่อเข้าสู่ยุคดิจิทัล การเข้าถึงมังงะก็ยิ่งง่ายมากยิ่งขึ้น จากเดิมที่จะต้องซื้อเป็นเล่มหรือเช่าจากร้านค้าการ์ตูน ตอนนี้มีเว็บและแอปพลิเคชันจำนวนไม่น้อยที่ให้บริการมังงะทั้งยังแบบฟรีรวมทั้งแบบเสียเงินเสียทอง ทำให้นักอ่านสามารถติดตามเรื่องโปรดได้ทุกที่ที่ต้องการ ความสบายนี้ยังมีผลให้ฐานคนอ่านมังงะในไทยขยายตัวมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มวัยรุ่นยุคสมัยใหม่ที่รู้จักดีกับการใช้เครื่องใช้ไม้สอยอิเล็กทรอนิกส์เป็นประจำ
 
 การเติบโตของวัฒนธรรมมังงะในไทยยังสะท้อนให้มองเห็นผ่านการจัดงานอีเวนต์ต่างๆอย่างเช่น งานการ์ตูน งานคอสเพลย์ หรือเทศกาลวัฒนธรรมญี่ปุ่น ซึ่งมีการจัดขึ้นอย่างสม่ำเสมอในหลายจังหวัดทั่วประเทศ กิจกรรมกลุ่มนี้ไม่เฉพาะแต่บอกให้เห็นถึงความนิยมชมชอบของมังงะเพียงแค่นั้น แม้กระนั้นยังเป็นพื้นที่ให้คนที่ให้ความสนใจคล้ายคลึงกันได้มาพบปะสนทนาเปลี่ยนความคิดเห็น สร้างเครือข่าย รวมทั้งส่งเสริมการสร้างสรรค์ผลงานของตน
 
 ในด้านเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมมังงะในไทยก็เติบโตขึ้นอย่างสม่ำเสมอ มีการจ้างแรงงานด้านการแปล การพิมพ์ การจัดจำหน่าย รวมทั้งแม้กระทั่งการสร้างผลงานต้นฉบับโดยนักวาดไทยเองที่ได้รับอิทธิพลจากมังงะประเทศญี่ปุ่น ในตอนนี้เริ่มมีนักวาดไทยผู้คนจำนวนมากที่สามารถเผยแพร่ผลงานผ่านแพลตฟอร์มระดับโลก และได้รับการยินยอมรับจากคนอ่านทั่วทั้งโลก
 
 สิ่งจำเป็นที่จะทำให้วัฒนธรรมการอ่านมังงะในไทยเติบโตอย่างยั่งยืนเป็น การผลักดันและสนับสนุนจากผู้อ่านในด้านลิขสิทธิ์ การเลือกอ่านจากแหล่งที่ถูก การผลักดันผลงานของผู้เขียนและนักวาดผ่านช่องทางที่เหมาะสม รวมไปถึงการผลักดันการเรียนผ่านมังงะในสถานศึกษา เพื่อเด็กรวมทั้งเยาวชนได้รับคุณประโยชน์อย่างมากจากสื่อชนิดนี้
 
 มังงะมิได้เป็นเพียงแต่การ์ตูนที่อ่านเพื่อความสนุกสนานร่าเริง แต่เป็นวัสดุที่ทรงประสิทธิภาพในการพัฒนาความถนัด ความสร้างสรรค์ และความเข้าใจในวัฒนธรรมโลก ถ้าเกิดสังคมไทยสามารถใช้มังงะให้กำเนิดผลดีอย่างสร้างสรรค์ ก็จะสามารถปลูกฝังนิสัยรักการอ่านให้กับคนรุ่นใหม่ และยกฐานะวัฒนธรรมการอ่านในประเทศได้อย่างยั่งยืน